Sesin Maddeyle Etkileşmesi Konu Anlatımı 6.Sınıf, her sene karşımıza çıkabilecek bir konu olduğundan bu konu anlatımını çok iyi bilmemiz gerekmektedir. Sesin Maddeyle Etkileşmesi Konu Anlatımı soruları daha kolay bir şekilde çözebilmeniz için size yardımcı olacak Sesin Maddeyle Etkileşmesi Konu Anlatımını bu yazımızda anlatıyoruz. Sesin Maddeyle Etkileşmesi ile ilgili bilmemiz gereken konu içeriğini şu şekilde sıralayabiliriz:
Sesin Madde ile Etkileşimi
Maddelerin titreşimi sonucu oluşan ses, yayılmak için maddesel bir ortama ihtiyaç duyar. Ses dalgaları da tıpkı su dalgaları gibi kaynaktan dışarı doğru dalgalar şeklinde yayılır. Bir cisim titreşmeye başladığında maddenin içinde bulunduğu ortam içindeki tanecikler de titreşmeye başlar ve bu titreşim hareketi sonucunda ses dalgaları yayılarak ilerler. Ses kaynağından uzaklaştıkça ses dalgaları daha fazla engelle karşılaşacağı için enerjisi azalır ve sesin şiddeti azalır.
» Sesin iletilmesinde en önemli faktör sesin yayılacağı ortamdaki moleküllerin sıklığı ve birbirlerine olan uzaklığıdır. Moleküller ne kadar yakınsa ses o kadar kolay iletilir. Bu nedenle moleküller arası boşluğun en az olduğu katılarda ses en fazla, moleküller arasındaki uzaklığın en fazla olduğu gazlarda ise daha az iletilir. İşte sesin katı, sıvı, gaz gibi maddesel ortamlardaki hareketine yayılma adı verilir.
» Vakumlu ortamlarda ise ses duyamayız, çünkü vakumlu ortamlarda tanecik bulunmaz. Bu nedenle ses, uzay boşluğu gibi maddesel olmayan ortamlarda yayılamaz.
Sesin yansıması
Ses kaynağından çıkarak yayılan ses, bir engelle karşılaştığında tıpkı duvardan seken bir top gibi yansımaya uğrar ve bunun sonucunda kimi zaman sesin şiddeti artar.
Örnek: Boş bir kâğıdı koni şeklinde büküp dar kısmını bir mikrofon gibi tutup konuştuğumuzda ses daha yüksek duyulur. Çünkü bu sayede ses, koninin duvarlarından yansıyarak tek yönde yayılmış ve güçlenmiştir. Bir yüzeyden yansıyan sesin şiddetli duyulması yüzeyin cinsi dışında düz ya da pürüzsüz olmasına bağlıdır.
Pürüzlü yüzeylerden yansıyan ses farklı doğrultularda yayılacağı için gelen ses dağılır ve sesin şiddeti azalır.
Yankı
Sesin yansımasına en güzel örnek yankı oluşumudur. Yüksek bir engel önünde çıkardığımız ses belirli bir mesafe yol alıp engele çarparak geri geldiğinde ikinci bir ses olarak algılanır. Sesin yansıması sonucu oluşan bu ses olayına yankı adı verilir. Yankı olayının net olarak duyulması için ses kaynağı ile engel arasında belirli bir mesafenin olması gerekir.
» Hava ortamında oluşan yankıyı algılayabilmemiz için ses kaynağı ile engel arasındaki mesafenin en az 17 metre olması gerekir. Bu nedenle yankı her zaman oluşmaz. Eğer kaynak ile engel birbirlerine yakınsa da ses ile yansıyan ses birbirinden ayırt edilemez.
» Sesin yansıması ve yankı olayı hem biz insanlar hem de diğer canlılar için önem taşımaktadır. Yunuslar, yarasalar gibi bazı canlılar hayatta kalabilmek için sesin yansımasından yararlanır. Yarasalar çıkardıkları sesin yansımasına göre önlerinde bir engel olup olmadığını anlar ve yönlerini belirler.
» Diğer taraftan yunuslar da diğer balıkların yerini tespit etmek için bazı sesler çıkarır ve bu seslerin yansımasına göre çevrelerinde bulunan balıkların yerini belirler.
Yarasaların ve yunusların kullandığı yöntem gelişen teknoloji sayesinde insanlar tarafından bazı cihazlarda kullanılmaktadır. Sonar adı verilen cihaz ses dalgaları aracılığıyla suyun altındaki cisimlerin yerlerini ve derinliğini belirlemekte kullanılır. Benzer şekilde doktorlar da ultrason adı verilen cihazla iç organlarımızın görüntüsünü ilgili organa ses dalgası yollayarak cihazın ekranına aktarabilirler.