Selanik, dönemin önemli liman ve ticaret şehirleri ( Manastır, Üsküp, Belgrad ve İstanbul) ile bağlantısı olan, Rum, Ermeni, Sırp Bulgar, Yahudi gibi milletlerin bir arada yaşadığı bir şehirdi. Selanik Batı’ya açılan kapı olmasının en belirgin yönü Avrupa’nın önemli kentlerine demir yolu ile bağlantılı olmasıydı. Buradaki gelişmelerden hızlı bir şekilde etkileniyor ve Osmanlı’nın Batı’ya açılan kapısı konumundaki şehri özelliğini kazandırmıştır. Avrupa’daki birçok gelişme Selanik üzerinden Osmanlı’ya ulaşmaktaydı ve bu durum yine Selanik’in Batı’ya açılan kapı olması üzerinde etkili olmuştur.
19.yy kadar balkanlarda huzur ve istikrar ortamı 19.yy sonra Fransız İhtilalinin de etkisiyle yerini çatışma ortamına bırakmıştır. Osmanlı’nın Batı’ya açılan kapısı konumdaki Selanik ise bu durumdan en çok etkilenen yerlerden biri olmuştur. Bunun ana sebebi ise Selanik’in farklı milletleri bir arada tutan yapısıdır. Selanik’te yaşayan farklı uluslar Fransız ihtilalinin yaymış olduğu milliyetçilik akımın etkisiyle Osmanlı’ya karşı ayaklanmaya başlamışlardır.
Selanik aynı zamanda da önemli bir ticaret merkeziydi. Bunun nedeni işlek bir limana sahip olmasıdır. Farklı ülkelerden farklı milletlerin bu şehre gelip ticaret yapmaktaydı. Bu durum Avrupa’daki gelişmelerin Osmanlı’ya gelmesinin bir diğer yönüydü. Selanik’te yayılan faklı düşünceler ve yeni gelişmeler Batı’ya açılan kapı olarak Osmanlı’ya Selanik üzerinden gelmeye başlayacaktı.
Selanik Şehrinin Özellikleri Ve Mustafa Kemal Üzerindeki Etkisi
Mustafa Kemal doğduğu ve büyüdüğü şehir olan Selanik, farklı kültürleri bir arada barından yapı ile Batı’ya açılan kapı olan konumu ile Mustafa Kemal’i birçok yönden etkilemiştir. Farklı milletlerin bir arada yaşadığı şehir olması Mustafa Kemal’i farklılıklara saygı duyan bir yapısı olmasına katkı sağlamıştır.
Fransız İhtilali sonucu ortaya çıkan bazı fikirlerin kolaylıkla Selanik’e gelmesi yeni düşüncelerin etkin olduğu bir şehir özeliği kazanmıştır. Mustafa Kemal bu ortamda yeni fikirlerin etkisinde kalacak ve çağdaş bir yapıya sahip olacaktır. Batı’ya açılan kapı Selanik Mustafa Kemal’e gelecekte uygulama fırsatı bulacağı birçok özellik kazandıracaktır.