Saf Maddeler Konu Anlatımı 7.Sınıf, her sene karşımıza çıkabilecek bir konu olduğundan bu konu anlatımını çok iyi bilmemiz gerekmektedir. Saf Maddeler Konu Anlatımı soruları daha kolay bir şekilde çözebilmeniz için size yardımcı olacak Saf Maddeler Konu Anlatımını bu yazımızda anlatıyoruz. Saf Maddeler ile ilgili bilmemiz gereken konu içeriğini şu şekilde sıralayabiliriz:
Elementler ve Sembolleri
Element
Aynı cins atomlardan oluşan yapılara element adı verilir. Farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır. Doğada, farklı cins atomlardan oluştukları için özellikleri birbirinden farklı olan onlarca element vardır.
Elementlerin Yapısı
Elementleri oluşturan atomların dizilişi her elementte aynı değildir. Örneğin demir, bakır, altın ve gümüş gibi elementler atomik yapılı iken; hidrojen, oksijen ve iyot gibi elementler moleküler yapılıdır.
Elementlerin Sembollerle Gösterilmesi
Elementleri ifade etmek için semboller kullanılır. Sembol olarak genellikle elementlerin Latince adlarındaki ilk harf kullanılır. Bir elementin ilk harfinin, başka bir elementin ilk harfi ile aynı olduğu durumlarda ise o elementin Latince adında yer alan bir harf daha sembole eklenir. İlk harf büyük yazılırken ikinci harf küçük yazılır.
| Element İsmi |
Elementin Latince Adı |
Element Sembolü |
|
Hidrojen |
Hydrogenium |
H |
|
Oksijen |
Oxygenium |
O |
|
Altın |
Aurum |
Au |
|
Gümüş |
Argentum |
Ag |
|
Karbon |
Carboneum |
C |
|
Kalsiyum |
Calcium |
Ca |
|
Kurşun |
Plumbum |
Pb |
Elementlerin sembollerle gösterilmesi, ortak bir bilimsel dil oluşturarak iletişimi kolaylaştırması açısından önemlidir. Element sembollerinin yer aldığı periyodik tablo, kolaylıkla anlaşılır.
Elementlerin Özellikleri
Dünya’nın yapısında yaygın olarak bulunan elementler; oksijen, demir, hidrojen, silisyum, magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum ve alüminyumdur.
Dünya’da yaşam için gerekli olan temel elementler; oksijen, karbon, hidrojen, kalsiyum, fosfor ve azottur.
|
Elementin Adı ve Sembolü |
Elementin Özelliği |
|
Oksijen O |
Suyun yapısında bulunur ve birçok canlının yaşayabilmesi için gereklidir. Atmosferin % 21 ’ini oluşturur. |
|
Karbon C |
Kömür, petrol ve doğal gaz bileşiklerinin yapısında bulunur. Tüm canlılar için yaşamsal öneme sahip bir elementtir. |
|
Azot N |
Dünya atmosferinin yaklaşık olarak % 78’ini oluşturur. Proteinlerin yapısında bulunur. |
|
Fosfor P |
Canlıların yapı taşlarında bulunan ve canlılar için gerekli olan bir elementtir. |
|
Demir Fe |
Yaygın olarak endüstri ve otomotiv sanayinde kullanılır. İnsan vücudu için de çok önemlidir. |
|
Hidrojen H |
Renksiz, kokusuz ve yanıcı bir gazdır. Suyun yapısında bulunur. |
|
Silisyum Si |
Kum, seramik, cam ve çimentonun yapısında bulunur. |
|
Magnezyum Mg |
Gümüşe yakın beyaz renktedir. Oldukça hafif bir elementtir. Bundan dolayı da elektronik aletlerin yapımında kullanılır. |
|
Kalsiyum Ca |
Kemikler ve dişler başta olmak üzere insan vücudu için gerekli bir elementtir. Çimento ve kireç yapımında da kullanılır. |
|
Sodyum Na |
Doğal bileşiklerin yapısında bulunur ve bilinen en yaygın doğal bileşiği tuzdur. |
|
Potasyum K |
İnsan vücudu için oldukça önemli bir elementtir ve birçok besinde bulunur. |
|
Alüminyum Al |
Hafif ve yumuşak bir metaldir. Kolaylıkla şekil almasından dolayı inşaat sanayisinde, mutfak eşyalarının yapımında, havacılık ve uzay sanayisi gibi farklı alanlarda kullanılır. |
Element Sembolleri ve Bileşik Formülleri
Elementler sembollerle gösterilirken moleküler yapılı elementlerin bir molekülünde kaç atom bulunduğu, element sembolünün sağ alt bölümüne atom sayısı yazılarak gösterilir. Örneğin molekülünde iki atom bulunan oksijen elementi, element sembolünün sağ alt bölümüne “2” yazılarak O2 şeklinde ifade edilir.
|
Element İsmi |
Element Sembolü |
Element Formülü |
|
Hidrojen |
H |
H2 |
|
Oksijen |
O |
O2 |
Elementler sembollerle ifade edilirken, farklı elementlerden oluşan bileşikler kimyasal formüllerle ifade edilir.
Örneğin, su bileşiği H2O formülü ile gösterilir. Su bileşiğinin kimyasal formülünde suyu oluşturan hidrojen ve oksijen elementlerinin sağ alt bölümüne yazılan sayılar, bileşiğin en küçük biriminde o element atomundan kaç tane olduğunu gösterir.
|
Bileşik İsmi |
Bileşiğin en küçük biriminde bulunan atom türü ve sayısı |
Bileşik Formülü |
|
Su |
H: 2
O: 1 |
H2O |
| Karbon monoksit |
C: 1 O: 1 |
CO |
Bileşikler ve Formülleri
En az iki farklı atomun kimyasal bağ oluşturarak bir araya gelip oluşturduğu yeni saf maddelere bileşik denir. Bileşikler kendilerini oluşturan atomların kimyasal özelliklerini taşımaz.
Örneğin sodyum klorür bileşiğini oluşturan sodyum, oldukça aktif bir metal ve klor zehirli bir gaz iken, sodyum klorür, sofralarımızda en çok kullanılan ürünlerden biridir.
Elektron alışverişi yani iyonik bağ ile oluşan bileşikler örgü yapılı bileşikleri oluştururken, elektron ortaklaşması yani kovalent bağ ile oluşan bileşikler molekül yapılı bileşikleri oluşturur.
Bileşikler atomların belli oranlarda birleşmesi ile oluşur. Bileşikler elementlere ait semboller ve bileşikteki birleşme oranlarını ifade eden rakamlar ile yani bileşik formülleri ile ifade edilir.
Örneğin amonyak bileşiğinde her bir azot (N) atomuna karşılık 3 hidrojen (H) atomu yer almaktadır, bu nedenle formülü NH3 olarak gösterilir.
Günlük hayatta sıkça karşılaştığımız bileşikler, bu bileşiklerin formülleri ve kullanım alanlarından verilen örnekler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
|
Bileşiğin adı |
Bileşiğin formülü |
Kullanım alanı örneği |
|
Amonyak |
NH3 |
Temizlik malzemelerinde |
|
Şeker |
C6H12O6 |
Yiyeceklerimizi
tatlandırmada |
|
Su |
H2O |
Yaşam kaynağımız olarak |
|
Kükürt dioksit |
SO2 |
Meyvelerin sarartılmasında |
|
Karbon dioksit |
CO2 |
Gazlı içecekler içerisinde |
|
Kalsiyum oksit |
CaO |
Mermer içerisinde |