Biyoteknoloji nedir, biyoteknoloji canlı organizmaların biyolojik süreçlerinin kullanılması ile birlikte, bilimsel ve teknolojik uygulamaların geliştirilmesi için kullanılan bir disiplindir. Biyoteknoloji, yaşayan organizmaların biyolojik özelliklerini anlamak, kontrol etmek ve değiştirmek amacıyla kullanılır.
Biyoteknoloji Nedir?
Bitki, hayvan veya mikroorganizmalardan yeni bir organizma elde etmek veya var olan bir organizmanın genetik yapısında istenilen yönde değişiklikler meydana getirmek amacı ile kullanılan yöntemlerin tamamına Biyoteknoloji adı verilir.
Biyoteknoloji kavramı ilk olarak 1919 yılında Macar bilim insanı Karoly Ereky tarafından kullanılmıştır. Ancak Biyoteknoloji uygulamalarının geçmişi binlerce yıl önceye dayanır.
Tarihsel Süreçte Biyoteknoloji Nedir?
Sağlık Alanında Biyoteknoloji Nedir? Uygulamaları ve Olumlu Etkileri
- Pek çok farklı hastalığın tedavisi için aşı ya da ilaç üretilmektedir.
- Bazı hormon, antikor ve vitamin tabletler üretilmektedir.
- İşlevini yerine getiremeyen doku ve organların yerine yapay doku ve organların klonlanmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir.
- Kanser gibi hastalıkların ilerleyişini durdurmak için vücut hücrelerindeki genlerin değiştirildiği gen terapisi tedavisi uygulanmaktadır..
- Zarar görmüş doku ya da organların onarımında kök hücre tedavisi kullanılmaktadır.
Çevre Alanında Biyoteknoloji Nedir? Uygulamaları ve Olumlu Etkileri
- Genetiği değiştirilmiş bakteriler ile atık arıtma tesislerinde ya da petrol kazalarında çevre temizlenebilmektedir.
- Gübre ve ilaç kullanımını en aza indirecek bitkilerin geliştirilmesi ile toprak ve su kirliliği engellenmeye çalışılmaktadır.
- Klonlama çalışmaları ile nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalan canlıların çoğalmasının sağlanabilmesine çalışılmaktadır.
Tarım ve Gıda Alaında Biyoteknoloji Nedir? Uygulamaları ve Olumlu Etkileri
- Zor şartlara dayanıklı bitkiler yetiştirilmektedir.
- Canlıların olgunlaşma sürelerini değiştirebilir. Böylelikle 45 günde kesilecek olgunluğa ulaşan tavuklar üretilmektedir.
- Meyveli yoğurtlar ve vitamin tabletler gibi yeni ürünler geliştirilmektedir.
- Kaliteli ve çok ürün veren canlılar üretilmektedir.
Biyoteknoloji Uygulamalarının Olumsuz Etkileri
Biyoteknoloji uygulamalarının çok önemli yararlan olsa da bu uygulamalar ile birlikte beklenmeyen ve istenmeyen riskler oluşabilir.
Biyoteknolojinin Sağlık Alanındaki Riskleri
- GDO, yani genetiği değiştirilmiş organizmalardan üretilen besinlerin insan sağlığı açısından ciddi riskler içerebileceği düşünülmektedir. Bu besinler insanlarda alerji, mutasyon ya da kanserlere neden olabilir.
- Biyoteknoloji ile biyolojik silahlar üretilebilir.
Biyoteknolojinin Çevresel Riskleri
- Ekosistemdeki dengeyi bozabilir ve biyoçeşitliliğin azalmasına neden olabilir.
Biyoteknolojinin Sosyo ekonomik Riskleri
- Dünyanın sosyo-ekonomik yapısı olumsuz etkilenebilir. Güçlü devletler araştırma geliştirme çalışmalarına ağırlık verebilir ve Dünyadaki gelirin büyük bir kısmı güçlü devletlerde toplanabilir.
Biyoteknoloji ile ilgilenen meslek dalları
Biyoteknoloji uygulamaları; genetik, biyokimya, mikrobiyoloji, gıda bilimi, gıda teknolojisi mühendisliği, kimya mühendisliği ve biyokimya mühendisliği gibi bağımsız pek çok bilim dalını bir arada barındıran çalışmalar içerir.
Dolayısıyla Biyoteknoloji çalışmalarında fizikçiler, kimyagerler, moleküler biyoloji ve genetik uzmanlan, biyokimya alanında uzman tıp doktorları, genetik mühendisliği, gıda mühendisliği, ziraat mühendisleri, zoologlar ve veterinerler gibi pek çok farklı meslek gruplarından çalışanlar görev alır.
Biyoteknolojinin uygulamaları geniş bir yelpazede yer alır. Örneğin, ilaç ve aşı geliştirme, gıda üretimi ve tarım, çevre koruma, biyolojik araştırmalar, tıbbi teşhis ve tedavi, biyolojik silahların kontrolü, enerji üretimi, tekstil ve kâğıt endüstrisi, vb. alanlarda kullanılan teknolojiler biyoteknoloji uygulamalarının birkaç örneğidir.
Biyoteknoloji uygulamaları genellikle DNA, RNA, proteinler, hücreler ve dokular gibi biyolojik bileşenlerin manipülasyonu ve kontrolünü gerektirir. Bu nedenle, biyoteknoloji genetik mühendisliği, moleküler biyoloji, biyokimya, mikrobiyoloji, biyofizik, biyoinformatik, biyolojik sistemler mühendisliği gibi birçok disiplini içerir.
Biyoteknoloji, insan sağlığı, çevre ve gıda üretimi gibi birçok alanda önemli katkılar sağlamaktadır. Ancak, biyoteknoloji uygulamalarının potansiyel riskleri ve etik sorunları da vardır ve bu nedenle biyoteknoloji uygulamaları genellikle sıkı bir düzenleme ve denetim altında gerçekleştirilir.