Ampullerin Bağlanma Şekilleri Konu Anlatımı 7.Sınıf, fen bilimleri dersinde sorumlu olduğunuz bir konu olduğundan bu konu anlatımını çok iyi bilmemiz gerekmektedir. Ampullerin Bağlanma Şekilleri Konu Anlatımı soruları daha kolay bir şekilde çözebilmeniz için size yardımcı olacak. Ampullerin Bağlanma Şekilleri Konu Anlatımını bu yazımızda anlatıyoruz. Ampullerin Bağlanma Şekilleri ile ilgili bilmemiz gereken konu içeriğini şu şekilde sıralayabiliriz:
Seri Bağlama
Bir devrede birden fazla ampulün ya da direncin uç uca eklenerek akımın izleyebileceği tek bir yol meydana getirecek şekilde bağlanmasına seri bağlama denir.
» Seri bağlı her bir ampulden aynı miktarda elektrik akımı geçer.
» Seri bağlı devrelerde eş değer (toplam) direnç devredeki tüm dirençlerin toplamına eşittir. Eş değer direnç devredeki en büyük dirençten daha büyüktür.
» Seri bağlı devredeki ampuller, toplam gerilim değerini dirençlerine göre paylaşır. Büyük dirençli ampulün uçları arasındaki gerilim değeri büyük, küçük dirençli ampulün uçları arasındaki gerilim ise küçük olur. Ampullerin uçları arasındaki gerilim değerlerinin toplamı, üretecin gerilimine eşit olur.
» Bir devrede seri bağlı ampullerin sayısı arttıkça devredeki toplam direnç de artacağı için, devrede oluşan akım azalır. Ampullerin üzerinden daha az akım geçmesi de ampullerin parlaklığının azalması anlamına gelir.
» Seri bağlı ampullerin birinin bağlantısının kopması ya da ampulün patlaması durumunda devreden akım geçemeyeceği için diğer ampuller de söner.
»Bir devrede ampuller gibi piller de seri bağlanabilir. Pillerin seri bağlanmasıyla devrenin uçları arasındaki gerilim değeri artar.
Paralel Bağlama
Bir devrede birden fazla ampulün ya da direncin uçlarının birleştirilip akımın izleyeceği birden fazla yol oluşturacak şekilde bağlanmalarına paralel bağlama denir.
» Paralel bağlı devrelerdeki ampuller, ana koldan gelen akımı dirençlerine ters orantılı olarak paylaşır. Akım daha az dirençli yoldan geçmeyi tercih edeceği için büyük dirençli ampulün bulunduğu koldan düşük, küçük dirençli ampulün bulunduğu koldan ise yüksek akım geçer. Paralel bağlı kollardan geçen akım değerlerinin toplamı, ana koldan geçen akım değerine eşittir.
» Paralel bağlı devrelere ampul eklendikçe eş değer (toplam) direnç küçülür. Eş değer direnç devredeki en küçük dirençten daha küçüktür.
» Paralel bağlı devredeki ampullerin uçları aynı noktaya bağlandığı için ampullerin uçları arasındaki gerilim değeri üretecin gerilim değerine eşittir.
» Bir devrede paralel bağlı özdeş ampuller eşit parlaklıkta ışık verir. Devredeki paralel bağlı ampul sayısını arttırmamız ampullerin parlaklığını değiştirmez. Paralel bağlı ampullerin birisinin bağlantısının kopması durumunda diğer ampuller ışık vermeye devam eder.
Paralel Bağlamanın Avantajları ve Dezavantajları
Paralel bağlanan ampuller aynı parlaklıkta ışık verir. Paralel bağlı ampullerden biri arızalanır veya bağlantısı koparılırsa diğer ampuller ışık vermeye devam eder. Ancak paralel bağlı devrelerde üretecin geriliminin tamamı kullanıldığı için üretecin enerjisi, seri bağlı devrelere göre daha çabuk biter.
Kısa Devre
Akım direnci daha az olan yolları daha çok, direnci daha çok olan yolları ise daha az tercih eder. Bir elektrik devresinde, neredeyse hiç direnci bulunmayan bir yol varsa akımın hemen hepsi bu yoldan akmayı tercih edecektir. Bu durumda, diğer yoldan neredeyse hiç akım geçmeyeceği için bu kısma bağlanan ampuller ışık vermez. Neredeyse bütün akımın geçtiği bu yola da kısa devre denir.
» Kısa devre; devredeki toplam direnci düşürür, bu yüzden devreden geçen akım artar. Kablolardan çok miktarda akım geçtiği için kablolar ısınır, bu da yangın çıkmasına sebep olabilir veya devre elemanlarına zarar verebilir. Bu tür olayları engellemek için sigortalar kullanılır.
Akım – Gerilim İlişkisi
Bir elektrik devresinde bir iletkenin uçları arasındaki gerilim arttıkça iletken üzerinden geçen akım şiddeti de orantılı olarak artar. İletkene uygulanan gerilim ve o iletken üzerinden geçen akım şiddeti arasındaki oran her zaman sabit kalır.
Direnç
Bir iletkenin uçları arasındaki gerilim ile üzerinden geçen akım arasındaki ilişki George Simon Ohm (Corç Simon Om) tarafından bulunmuş ve onun anısına bu ilişki Ohm Kanunu olarak adlandırılmıştır.
» Ohm Kanunu’na göre, bir iletkenin uçları arasındaki gerilimin, üzerinden geçen akım şiddetine oranı sabittir. Bu sabit oran da o iletkenin direncini verir.
» Gerilim / akım oranının birimi volt / amper olarak yazılır. Bu değer, direnç birimi olan ohm ile eş değerdir. Direnç birimi olarak volt / amper kullanıldığı gibi ohm ( Ω ) da kullanılır.
» Bir iletkene ait direnci “R”, gerilimi “V”, akım şiddetini de “i” simgeleri ile belirttiğimizde bu değerler arasında ilişkiyi üç farklı matematiksel ifade ile gösterebiliriz:
